روابط در آسیا – اقیانوسیه نیاز به تجدید نظر دارد
دولت آمریکا اخیرا بودجه فدرال خود برای سال مالی ۲۰۲۴ را اعلام کرده و بر افزایش ورودی های دیپلماتیک و نظامی در منطقه ایندو پاسیفیک تاکید کرده است. در این گزارش تاکید شده که دهه آینده برای رقابت بین چین و آمریکا تعیین کننده خواهد بود.
ایالات متحده از مناقشه روسیه و اوکراین برای تبلیغ تهدید چین و توسعه بلوکهای انحصاری نظامی و امنیتی از طریق ابتکار عمل بازدارنده در اقیانوس آرام و مشارکت ایندو پاسیفیک برای ایجاد آگاهی جمعی در حوزه دریایی در میان دیگر طرحها استفاده کرده است که باعث افزایش تقابل و بیثباتی در منطقه خواهد شد.
دولت بایدن برای بهبود رقابت استراتژیک با چین، اتحاد دوجانبه با ژاپن، جمهوری کره و فیلیپین را تحکیم کرده و تلاشهای زیادی در جلب نظر شرکای منطقه ای چون هند و ویتنام در اقیانوس هند – آرام انجام داده است. ایالات متحده در تلاش است تا با توجه بیشتر به اتحاد چهارجانبه QUAD با ژاپن، هند و استرالیا، توسعه همکاری امنیتی سه جانبه با بریتانیا و استرالیا و آوردن نیروهای اروپایی / ناتو به آسیا، پشتیبانی امنیتی استراتژی ایندو پاسیفیک خود را بهبود بخشد.
براساس استراتژی ایندو پاسیفیک دولت بایدن، هدف از امنیت چهارجانبه آمریکا – ژاپن – هند – استرالیا ایجاد یک ائتلاف فراگیر برای اعمال فشار همه جانبه بر چین است. اعضای QUAD علاوه بر مانورهای نظامی مشترک در حال همکاری نزدیک فزاینده ای در زمینه های امنیت اقتصادی، دریایی و بهداشت عمومی، فناوری های کلیدی و نوظهور، امنیت سایبری، زنجیره تامین تراشه و همکاری فضایی نیز هستند. QUAD همچنین در حال جذب کشورهای بیشتری در منطقه ایندو پاسیفیک به ویژه جمهوری کره و اندونزی، برای مقابله با چین است.
مکانیسم همکاری هند – اسرائیل – امارات متحده عربی – آمریکا (I2U2) ممکن است روابط نزدیک تری با مکانیسم آمریکا – ژاپن – هند – استرالیا ایجاد کند. در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۱، وزرای خارجه ایالات متحده، هند، اسرائیل و امارات متحده عربی نشستی را برای بحث درباره روابط سیاسی، اقتصادی و تجاری و همکاری امنیت دریایی برگزار کردند که نشان دهنده ایجاد رسمی این سازوکار بود.
به گفته کبیر تانجا، محقق مرکز استراتژی و فناوری بنیاد تحقیقاتی آبزرور مستقر در هند، مکانیسم چهارجانبه در غرب آسیا نشان می دهد که همکاری هند و آمریکا پیشرفت بیشتری داشته است. دو مکانیسم چهار جانبه در شرق و غرب یکدیگر را برای مهار نفوذ چین تقویت می کنند.
آمریکا همچنین تلاش ها برای بهبود پیمان امنیتی سه جانبه بین استرالیا، بریتانیا و آمریکا موسوم به AUKUS را که در سپتامبر ۲۰۲۱ تاسیس شد، افزایش داده است. این سه کشور در ۱۳ مارس از اقدامات دقیقی برای کمک به استرالیا در دستیابی به زیردریایی های هسته ای پرده برداشتند.
AUKUS همچنین بر تقویت همکاری در زمینه فناوری نظامی و صنایع دفاعی پیشرفته تمرکز دارد که نشان دهنده سیاست ایالات متحده در برون سپاری توان دفاعی است. این مکانیسم بر فناوریهای نظامی پیشرفته از جمله هایپرسونیک و ضد هایپرسونیک، جنگ الکترونیک، جنگ سایبری، هوش مصنوعی و فناوری کوانتومی تمرکز دارد. بلوک نظامی-صنعتی AUKUS در پی همکاریهای بیشتر برای ادغام زنجیره های تامین دفاعی و پایگاه های صنعتی دفاعی و آغاز تحقیق، توسعه و تولید تجهیزات نظامی و مهمات به طور مشترک است.
دولت بایدن چالشهای امنیتی غیرنظامی را از طریق موضوعاتی مانند امنیت دریایی افزایش داده و نفوذ بریتانیا، اتحادیه اروپا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی در منطقه هند و اقیانوس آرام را گسترش داده است. دولت بایدن تمرکز بیشتری بر پرداختن به چالش های امنیتی غیرنظامی مانند ماهیگیری غیرقانونی در آسیا و اقیانوسیه داشته است. ایالات متحده آمریکا به دنبال تحت فشار قرار دادن چین از طریق مسائل امنیتی نرم، افزایش هزینه های چین برای بهبود شهرت جهانی خود و افزایش مشکلات چین برای مدیریت روابط با کشورهای همسایه و ارتقای همکاری های منطقه ای است.
دولت بایدن همچنین پیوند بین اروپا و بلوکهای ژئوپلیتیکی هند و اقیانوس آرام را گسترش داده است تا از استراتژی خود در ارتباط با چین و روسیه و اعمال فشار بر دو کشور برای افزایش اهرمهای فشار بر چین حمایت کند. در ژانویه، بریتانیا و ژاپن توافقنامه دسترسی متقابل را امضا کردند که یک توافقنامه امنیتی اتحاد محور است. اولاف شولز، صدراعظم آلمان در ماه مارس از ژاپن دیدن کرد. وزرای دفاع آلمان و ژاپن گفتند که تمرینات مشترک را افزایش خواهند داد و در زمینه فناوری نظامی همکاری بیشتری خواهند کرد.
با ترویج استراتژی ایندو پاسیفیک ایالات متحده، خطرات رویارویی در حال افزایش است و مسابقات نظامی بر منطقه هند و اقیانوس آرام سایه افکنده است.
کشورهای منطقه ایندو پاسیفیک باید درباره چالش های بلندمدت ناشی از رویارویی تجدید نظر کنند، ارتباطات استراتژیک خود را تقویت نمایند و سو تفاهم و قضاوت نادرست را کاهش دهند. این کشورها باید با مسائل امنیتی منطقه ای پراکنده کنار بیایند و به جای رقابت های تسلیحاتی از منابع برای بهبود رفاه و توسعه مردم استفاده کنند تا صلح در منطقه آسیا – اقیانوسیه حفظ شود.
نخست، کشورهای منطقه آسیا – اقیانوسیه باید از مناقشه اوکراین درس بگیرند. رویارویی بین بلوک ها احساس ناامنی کشورها را تشدید خواهد کرد و حتی منجر به درگیری های نظامی خواهد شد. ناتوی جدید در مقابل چین به عنوان دشمن خیالی آن، چیزی نیست که منطقه آسیا – اقیانوسیه می خواهد یا به آن نیاز دارد. منطقه نیازمند امنیت مشترک، جامع و پایدار است.
دوم، هزینه های دفاعی و قابلیت های نظامی چین نباید اغراق آمیز باشد. چالش های امنیتی که چین با آن ها مواجه است از سوی آمریکا و متحدان آن میباشد که هزینه های نظامی کلی آن ها بسیار بیشتر از چین است. ابتکار امنیت جهانی که توسط چین پیشنهاد شده است، بحث پوچی نیست و آزمون این است که آیا می توان آن را در منطقه آسیا – اقیانوسیه اجرا کرد یا خیر.
سوم، ما باید یک چارچوب حاکمیت امنیت مبتنی بر سازمان ملل متحد در آسیا – اقیانوسیه ایجاد کنیم، مکانیسم های موجود مانند نشست وزرای دفاع آسه آن و اجلاس شرق آسیا را حفظ کنیم، و به مسائل امنیت غیرسنتی مانند امنیت غذایی و انرژی و مبارزه با تروریسم که می تواند بر توسعه بلند مدت اکثر کشورهای منطقه تاثیر بگذارد، بپردازیم.
چهارم، کشورهای منطقه آسیا – اقیانوسیه باید در گفتگوهای بیشتری در مورد چالش های امنیتی ناشی از فناوری های نوظهور مانند هوش مصنوعی شرکت کنند و به امنیت بیش از حد روابط اقتصادی و تکنولوژیکی بپردازند که به ثبات و شکوفایی منطقه آسیب می زند.
منبع : اندیشکده چاینا واچ